Ależ tak, ależ oczywiście! (Dzień Samorządu Terytorialnego)

Obchodzony 27 maja Dzień Samorządu Terytorialnego to dobra okazja, by przypomnieć o ciekawym eksponacie na wystawie historycznej w Muzeum Tkactwa w Kamiennej Górze. To fotel burmistrza Kamiennej Góry, należący do oryginalnego wyposażenia gabinetu w nowym ratuszu z 1905. 

Zaprezentowany na zdjęciach eksponat to solidny, drewniany fotel, z siedziskiem i oparciem obitymi skórą z metalowymi, dekoracyjnymi pinezkami. 
Jest to przykład historyzującego mebla, dopasowanego do neorenesansowego wystroju siedziby magistratu z 1905 roku. Stylizowane wyposażenie i dekoracje ratusza zostały ufundowane przez bogate rodziny znamienitych lokalnych przemysłowców, m.in. Rinklów, Prerauerów, Methnerów, Hamburgerów i wykonane, na zamówienie, przez najlepszych śląskich rzemieślników. Większość oryginalnych mebli wciąż służy w gmachu Urzędu Miasta. Fotel znajduje się w zbiorach muzeum. 

Fotel burmistrza jest meblem wzorowanym na renesansowych krzesłach tronowych. Posiada wiele ciekawych elementów konstrukcyjnych i dekoracyjnych. 

Uwagę przykuwa m.in. napis umieszczony na wysokim oparciu. W drewnie umieszczona jest inskrypcja napisana w dolnośląskim dialekcie niemieckiego (Schläsisch). Cechą szczególną jest występowanie dialektycznego wykrzyknika „nu”, który można przetłumaczyć jak „ależ”. Cytat zapisany na fotelu to rodzaj afirmacji, obiecującej pomyślne załatwienie sprawy: „Ależ tak, ależ oczywiście”. Identyczne dialektyczne wyrażenia znaleźć można w literaturze przełomu XIX /XX wieku i początku XX wieku, np. "Nu ja, ja freilich" ("Biberpelz" Gerharta Hauptmanna z 1893), "Nu ja, nu freilich" ("Nesthäkchen", Else Ury z 1925). Autorzy tych dzieł byli mieszkańcami naszego regionu (Jagniątków, Karpacz). 

Kolejny interesujący element fotela to jego nogi. Są one nawiązaniem do nożycowego układu nóg krzesła kurulnego, znanego od antyku , jako sella curulis. Ten typ siedziska był zarezerwowany dla władzy, miał charakter insygnium pełnionego urzędu.  Układ konstrukcji został przejęty przez używane od średniowiecza meble typu Faldistorium, które także posiadały nogi w układzie nożycowym i podkreślały uprzywilejowaną pozycję siedzącego. 

W ornamentyce zabytku wyróżniają się również charakterystyczne dla sztuki renesansu guzy i tralki.  

Kamiennogórski fotel burmistrza to przykład kunsztu dawnej sztuki użytkowej. Mebel nawiązuje do bogatej kultury materialnej zbudowanej wokół symboliki władzy, godności. Jest także świadectwem obyczajowości niemieckiej. „Haussegen” to popularna, zwłaszcza na przełomie XIX i XX,  wieku tradycja umieszczania na ścianach i przedmiotach użytkowych „błogosławieństw domu” – formułek grzecznościowych i życzeniowych. (Na marginesie można dodać, że kamiennogórski ratusz pod tym względem wyróżnia się też ciekawym witrażem, z napisem: „Potrzebujesz rady, idź do ratusza [rady]”). 

Z okazji święta samorządu, życzymy, aby mieszkańcy poszukujący rad, zawsze mogli polegać na władzy i słyszeli jedynie „ależ oczywiście”, a władze samorządowe i urzędnicy również spotykali się z grzeczną reakcją. Wszystkim przedstawicielom władzy samorządowej życzymy owocnej i spokojnej pracy oraz satysfakcji z wykonywanych obowiązków. 

Muzeum Tkactwa w Kamiennej Górze